Fissür, makattaki kaslarin bütünlüğünün çatlama veya yırtılma yolu ile bozulması olarak tanımlanır. Bütün yaş ve cinsiyetlerde görülebilmekle birlikte 60 yaş üzeri erişkinlerde ve küçük çocuklarda tanı konabilmektedir.
Sert ve iri dışkının geçişi ile birlikte keskin ağrı yakınması belirgindir. Ağrı bir saat kadar sürebilmekte ve diğer dışkı geçişi ile yinelenmektedir. Sert bir zemine otururken de ağrı hissedilir. Tuvalet kağıdı, iç çamaşı veya alt bezinde çigi halinde kan bulaşması görülebilir. Makat etrafında kaşınma belirgindir. Çocuklar dışkılamayı reddedebilirler.
Anal fissürün nedeni bilinmemektedir, ancak yakınmalar makattan sert ve iri dışkının geçmesi ile belirginleşir. Hastalığın görülme olasılığı kabızlık, lösemi, Crohn hastalığı, bağışıklık sistemi yetmezliği hastalıkları ve birden fazla gebelik ile birlikte artmaktadır.
Anal fissürün oluşmasını önlemek için kabız kalmaktan kaçınılmalıdır. Bu nedenle de günde en az 8 bardak su içilmeli ve lif oranı yüksek bir diyet alınmalıdır. Gerekli olduğu takdirde barsakları yumuşatıcı ilaç alınabilir. Ikınmadan ve anal ilişkiden kaçınılmalıdır.
Tanı koymada ne önemli araç belirtilen yakınmalardır. Buna ek olarak doktor tarafından alınan tıbbi özgeçmiş ve yapılan fizik muayene değerli bilgiler verecektir. Anal ve rektal kanamanın diğer nedenleri ayırt edebilmek için anus ve rektumun anaskop ve sigmoidoskop ile görüntülenmesi gerçekleştirilebilir.
Uygun tedavi yöntemi evde gerçekleştirilebilir.
Fissürün onarımı veya kasların bütünlüğünün sağlanması cerrahi olarak sağlanığ makat kaslarının iyileşmesi sağlanabilir.
Anal fissürün olası komplikasyonları arasında makat kaslarının zedelenip iyileşmesi sonucu dışkı tutulamaması bulunmaktadır.
Erişkinler için 4-6 haftada tedavi ile iyileşme sağlanabilir ve cerrahi girişime gerek kalmayabilir. Dışkının yumuşatılması ile birlikte çocukların yakınmaları geriler.
Fissür iyileşene kadar kabızlığı önlemek için çeşitli önlemler alınmalıdır. Dışkıyı yumuşatmak amacı ile doktorun önereceği ilaçlar verilebilir. Bol miktarda sıvı gıdalar verilmelidir. Makat etrafındaki ağrı ve kas spazmını rahatlatmak için sıcak oturma banyoları ve sıcak uygulamalarından fayda görebilirsiniz.
Ağrıya karşı asetaminofen içeren ağrı kesici haplar veya sürülebilen anestetik ilaçlar kullanılabilir.
İyileşme sürecinde herhangi bir şekilde aktivite kısıtlaması yoktur. Fiziksel hareket, kabızlığın oluşma şansını azaltmaktadır. Ayrıca, kabızlığı önlemek için yüksek miktarda lif içeren bir diyet alınmalı ve bol su içilmelidir.
Bahsedilen tedavi seçeneklerine rağmen yakınmalarda bir değişiklik olmuyorsa, mutlaka doğru bitkisel ürünleri denemelisiniz.
